Από την αναζήτηση μιάς φίλης (july88) και την προτροπή μιάς άλλης (Ermioni), προέκυψαν αυτές οι βήμα-βήμα οδηγίες για να φτιάξουμε μία φόρμα για panettone, το γνωστό ιταλικό χριστουγεννιάτικο γλυκό.
H μορφή, το σχήμα, του panettone, είναι ένας κόλουρος κώνος, ένας κώνος δηλαδή με κομμένη την κορυφή του. Πιο απλά, ένας κύλινδρος που όμως η μία βάση του είναι κατά τι μεγαλύτερη από την άλλη.
Πράγματι, στο panettone ο κύκλος της βάσης είναι κατά τι (περίπου 1 εκατοστό) μεγαλύτερος από αυτόν της κορυφής (αναφέρομαι σε ακτίνα, συνεπώς 2 εκατοστά σε διάμετρο ή 6,28 εκ. σε περίμετρο).
Στα επόμενα βήματα θα δούμε πόσο εύκολη είναι η κατασκευή μίας χάρτινης φόρμας για panettone (τέτοιες, χάρτινες, είναι στη συντριπτική πλειοψηφία και οι έτοιμες, οι αγοραστές φόρμες που χρησιμοποιούν οι ιταλίδες νοικοκυρές), από εμάς τους ίδιους.
Τι χρειαζόμαστε:
Υλικά για μία φόρμα για panettone του 1/2 κιλού:
λαδόκολλα (η δικιά μας είναι 35 εκ., κάπου εκεί θα είναι όλες)
συρραπτικό
ψαλίδι
1) Κόβουμε μία λωρίδα λαδόκολλας, μήκους 60 εκ. περίπου και την διπλώνουμε στα δύο, κατά την έννοια του μήκους της.
2) Ξεκινώντας από το σημείο διπλώματος, μετρούμε 10,5 εκατοστά και κόβουμε και πάλι κατά την έννοια του μήκους της λαδόκολλας (άρα παράλληλα στο δίπλωμα).
3) Έχουμε λοιπόν μία διπλωμένη στα δύο λωρίδα λαδόκολλας, που το κάθε ένα είναι πλάτους 10,5 εκ. και μήκους 60 εκ.,
4) και άλλες δύο πιο λεπτές λωρίδες, μήκους και αυτές 60 εκ. και πλάτους λίγων εκατοστών (ανάλογα με το πλάτος του δικού σας ρολού λαδόκολλας). Αυτές τις δύο λεπτές λωρίδες τις κόβουμε στα δύο. Παίρνουμε έτσι τέσσερις λωρίδες των 30 εκ.
5) Βάζουμε ένα υπόστρωμα λαδόκολλας μέσα στο ταψί που θα χρησιμοποιήσουμε για τον φούρνο (30 x 30 εκ. τουλάχιστον ίσως και λίγο μεγαλύτερο. ΠΡΟΣΟΧΗ: στις φωτογραφίες το υπόστρωμα είναι κυκλικού σχήματος, διαμέτρου 30 εκ., όσο και οι λεπτές λωρίδες). Με τις τέσσερις λεπτές λωρίδες των 30 εκ. σχηματίζουμε, πάνω στο υπόστρωμα, ένα αστέρι. Οι δύο πρώτες σε σχήμα σταυρού, να σχηματίζουν ορθές γωνίες, και οι άλλες δύο στις 45 μοίρες, στη μέση των ορθών γωνιών. Κάτι σαν το σταυρό στην αγγλική σημαία. Συρράπτουμε τις λωρίδες στο κέντρο, στην περιοχή που ενώνονται, για να παραμένουν σταθερές.
6) Παίρνουμε στα χέρια μας μία ποσότητα ζυμαριού, περί τα 550 – 600 γραμμάρια και την δουλεύουμε ώστε να της δώσουμε σχήμα μπάλας διαμέτρου 13,5 εκατοστών. Την ακουμπούμε στον πάγκο εργασίας (σε ένα κομμάτι λαδόκολλας, για να μη μας κολλήσει) και τυλίγουμε γύρω της την φαρδύτερη λωρίδα λαδόκολλας, με το σημείο του διπλώματος προς τα κάτω, μέχρι να πάρουμε ένα στεφάνι “στα μέτρα της”, που να την τυλίγει ακριβώς, με ελάχιστο “αέρα”. Τώρα που πήραμε τα μέτρα, συρράπτουμε στο σημείο εκείνο για να διατηρήσει το σχήμα της.
7) Με διάμετρο 13,5 εκατοστά, και αυτόν τον “λίγο αέρα”, ο κώνος μας θα έχει περίμετρο στη βάση του κάτι σαν 43 – 43,5 εκατοστά. Έχουμε όλο το περιθώριο να φαρδύνουμε την περίμετρο της άλλης βάσης του κατά 6, 28 εκατοστά (και να τη συρράψουμε εκεί για να τη στερεώσουμε), ώστε να πάρει η φόρμα μας το σχήμα του κόλουρου κώνου. Συρράπτουμε και σε άλλα σημεία της ένωσης, για να κλείσει καλά η φόρμα μας. Στο τέλος θα πρέπει να έχει την μορφή.... τούρκικου φεσιού, χωρίς το καπάκι του (και χωρίς την φούντα, βεβαίως βεβαίως)
8) Τοποθετούμε την μπάλα με τη ζύμη μας ακριβώς στο κέντρο του αστεριού.
9) Σηκώνουμε τις άκρες του αστεριού και τις διπλώνουμε πάνω στη ζύμη, “αγκαλιάζοντάς” την.
10) Παίρνουμε το ανοικτό “φέσι” μας, τον κώνο, και τον τοποθετούμε γύρω από την μπάλα (ίσα που θα την περικλείσει), με το δίπλωμα προς τα κάτω.
11) Ανασηκώνουμε τώρα τις λωρίδες του αστεριού, τις ακουμπάμε πάνω στην επιφάνεια του κώνου, και τις συρράπτουμε εκεί.
12) Τι έχουμε τώρα ; Έχουμε ένα “φέσι”, έναν κώνο που έχει αποκτήσει καπάκι, αποτελούμενο από τις λωρίδες του αστεριού, που είναι πια στερεωμένες σταθερά πάνω του με το συρραπτικό. Και μέσα στον κώνο, πάνω στη βάση του, βρίσκεται η μπάλα της ζύμης μας. Όταν θα μπει στον φούρνο και θα ψηθεί, θα φουσκώσει προς τα πάνω και θα γεμίσει την κωνική φόρμα, παίρνοντας το παραδοσιακό σχήμα του panettone (δείτε φώτο). Αποφεύγουμε να ανασηκώσουμε την φόρμα (το ζυμάρι έχει το βάρος του και υπάρχει κίνδυνος να ”σπάσουν” οι λωρίδες της βάσης). Την μετακινούμε με προσοχή και πάντα κινώντας τη λαδόκολλα πάνω στην οποία είχαμε τοποθετήσει τις λεπτές λωρίδες σε σχήμα αστεριού.
Λίγα μυστικά ακόμα
Η όλη διαδικασία θέλει λίγα μόνο λεπτά. Χάρις στην χάρτινη φόρμα μπορούμε εύκολα να διαπιστώσουμε πότε είναι έτοιμο, την διαπερνά εύκολα ένα μαχαίρι ή, ακόμη καλύτερα, μία ..... βελόνα ραψίματος!!! (εδώ οι οδοντογλυφίδες δεν αρκούν, είναι “πολύ λίγες”).
Ακόμα, όταν ψηθεί το panettone, μπορούμε εύκολα να το αναποδογυρίσουμε, να το αφήσουμε να κρυώσει και να αφαιρέσουμε την λαδόκολλα.
Οι διαστάσεις για μεγαλύτερο panettone, των 750 γρ., είναι: διάμετρος μπάλας ζύμης 16 εκ. (αντί 13,5) και ύψος κώνου 10,8 εκ. (αντί 10,5 εκ.)
Και για panettone, του 1 κιλού: διάμετρος μπάλας ζύμης 18 εκ. (αντί 13,5) και ύψος κώνου 12 εκ. (αντί 10,5 εκ.)
Για αυτά τα δύο, λόγω του μεγαλύτερου βάρους τους, διπλασιάζουμε τον αριθμό των λωρίδων του αστεριού της βάσης και τις συρράπτουμε, τόσο μεταξύ τους όσο και με την επιφάνεια του κώνου, σε περισσότερα σημεία.
Για μεγαλύτερη ασφάλεια (αν και δεν βγαίνουν ούτε “προσπαθώντας”), συρράπτουμε από έξω προς τα μέσα (με τα “ποδαράκια” της μεταλλικής ραφής να είναι προς το εσωτερικό της φόρμας).
Μην ανησυχείτε, επίσης, ότι θα “τρέξει ” η ζύμη από τα κενά ανάμεσα στις λωρίδες που συνθέτουν το αστέρι. Για τον λόγο αυτό υπάρχει η λαδόκολλα πάνω στην οποία αρχικά το τοποθετήσαμε. Δεν υπάρχει φόβος, λοιπόν.
Εάν θέλουμε να απλοποιήσουμε ακόμη περισσότερο την ήδη πολύ απλή διαδικασία, δίνουμε στην φόρμα σχήμα κυλίνδρου (οι δύο βάσεις του να είναι κύκλοι της ίδιας διαμέτρου) και ησυχάζουμε.
Επίσης, για να αποφύγουμε τις πολλές μετακινήσεις στήνουμε το αστέρι μας πάνω σε λαδόκολλα που έχουμε απλώσει κατευθείαν πάνω στο ταψί που θα βάλουμε στον φούρνο.
Στις φωτογραφίες, η λαδόκολλα που στρώνουμε στο ταψί και πάνω της δημιουργούμε το αστέρι, δεν είναι.... λαδόκολλα αλλά αντικολλητικό χαρτί επικαλυμμένο με Teflon. Κάνει θαυμάσια, όμως, και η λαδόκολλα.
Τον πολύ έξυπνο αυτό (και μοναδικό;;; εγώ τουλάχιστον δεν βρήκα δεύτερο στο google) τρόπο, τον βρίσκει κανείς, στην πρωτότυπη εκτέλεσή του
εδώ.
https://www.sintagespareas.gr