Κολοκύθα, μια παγκόσμια Λατρεία!

Από:Μίνα Κακανιά

Τα κολοκυθοειδή, και συγκεκριμένα τα πεπόνια, είναι παλαιόθεν

γνωστά στη Μεσόγειο, αντίθετα με την κολοκύθα που δεν ήρθε

στην χώρα μας παρά τους τελευταίους αιώνες.

Το πιο γνωστό γένος είναι η κολοκύνθη η μείζων (cucurbita maxima στα

λατινικά), με δύο είδη ευρύτερα γνωστά. Το πρώτο είναι η κοινή κολοκύθα,

μεγάλη και σφαιρική με την κιτρινοκόκκινη σάρκα. Από τους σπόρους της

γίνεται ο πασατέμπος. Το δεύτερο, είναι το λιγότερο γνωστό σαρικομόρφι

ή τουρκόσκουφος. Οι κολοκύθες αυτές καλλιεργούνται κυρίως για

διακοσμητικούς σκοπούς. Καλύπτεται από δέρμα έντονης πράσινης

απόχρωσης με κοκκινωπό μίσχο.

Στην Ελλάδα εγκαταστάθηκα λίγα χρόνια πριν, την εποχή που οι κολοκύθες

είναι στα ντουζένια τους, πιστεύοντας στην αρχή ότι επρόκειτο για κάποιο

άσχημο παιχνίδι μου έπαιζε μια ανώτερη μεταφυσική δύναμη λόγω της

νοσταλγίας που μου γεννούσαν τα αμερικανοτραφή αισθήματά μου.

Όπου κι γυρνούσα ή τουλάχιστον αυτή την εντύπωση είχα έβλεπα

κολοκύθες να μου γνέφουν με νόημα: στις λαϊκές αγορές, στα σούπερ-μάρκετ,

ή στοιβαγμένες σε σωρούς στα φορτηγάκια των γύφτων να

μαραζώνουν στην άκρη του δρόμου.

Εδώ το κατ' εξοχήν αμερικάνικο λαχανικό (ένα από τα πολλά εδώδιμα

του Νέου Κόσμου τα οποία βρήκαν στην Ευρώπη ένα δεύτερο σπιτικό)

έμοιαζαν να είναι εκτός τόπου - όπως άλλωστε κι εγώ. Φαίνεται ότι μου

ήταν γραφτό να είμαι η μόνη ειδήμων στις κολοκύθες που προσπαθούσε

να εξηγήσει τις κρυφές χάρες που διαθέτει αυτό το χονδροειδές λαχανικό

σε κάποιους που πιστεύουν ότι το μόνο που κάνουν οι Αμερικάνοι

με τις κολοκύθες είναι να τις σκαλίζουν αντί να τις μαγειρεύουν και,

όταν ακόμη τις μαγειρεύουν, τα φαγητά τους περιορίζονται στην

κολοκυθόπιτα. Φαίνεται τελικά όμως ότι εγώ ήμουν αυτή που χρειαζόταν

το μάθημα. Το οποίο, όπως τόσα άλλα το έμαθα καλά εδώ στην Ελλάδα.

Περισσότερο ίσως από οποιονδήποτε άλλο Ευρωπαίο, οι Έλληνες

ξέρουν να απολαμβάνουν την κολοκύθα. Μου φαίνεται αρκετά παράδοξο

το αναμφισβήτητο γεγονός ότι οι Ελληνίδες μαγείρισσες ήταν ανέκαθεν

εξοικειωμένες με τούτο το λαχανικό του Νέου Κόσμου.

Εάν δε εκλάβουμε αυτή καθαυτή την ποικιλία συνταγών ως δείγμα

των χρήσεων που βρίσκει στην κουζίνα, τότε η κολοκύθα ξεπερνά

και αυτή ακόμη την πανταχού παρούσα τομάτα. (Πρόκειται ωστόσο

για ένα σχετικά μικρό μέγεθος στον τομέα της γεωργίας, με μόλις

45.000 στρέμματα καλλιέργειας ανά την χώρα.).









Παρόλα αυτά, υπάρχουν κυριολεκτικά δεκάδες τοπικών συνταγών

για του λόγου το αληθές. Η κολοκυθόπιταξεχωρίζει ανάμεσά τους

όντας το φαγητό που βρίσκουμε σε όλη την χώρα σε διάφορες εκδοχές

είτε γλυκιά είτε αλμυρή. Στις γλυκές τις εκδοχές η γέμιση εμπλουτίζεται

συνήθως με καρύδια, αμύγδαλα ή σταφίδες. Στις δε αλμυρές, το τυρί,

τα κρεμμύδια και ο δυόσμος έρχονται να ενισχύσουν γευστικά την

κολοκύθα. Η αγαπημένη μου αλμυρή κολοκυθόπιτα είναι η τυλιχτή

στο πλακερό της Σάμου, ένα κλασικό νησιώτικο έδεσμα.

Ο ρόλος όμως της κολοκύθας στην ελληνική κουζίνα δεν

περιορίζεται στην γέμιση. Ένας από τους καλύτερους μεζέδες

είναι οι τηγανητές φέτες κολοκύθας με σκορδαλιά.




Θα πρέπει επίσης να αναφέρουμε ότι οι Ελληνίδες νοικοκυρές

έχουν προ πολλού επινοήσει τους κολοκυθοκεφτέδες με βάση τη

σάρκα του καρπού την οποία έχουν ξύσει, στραγγίξει και αλατίσει πριν,

συνήθως, την ανακατέψουν με τυρί και μαϊντανό. Ένα από τα πιο ασυνήθιστα

φαγητά μας έρχεται από τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, την Σάμο

και τη Χίο, εκεί όπου την κολοκύθα την ξεφλουδίζουν και την απλώνουν

με τυρί και κρεμμύδια σ' ένα βαθύ τηγάνι σαν ένα είδος τάρτας χωρίς

την κρούστα. Πεντανόστιμη! Υπάρχουν επίσης και ορισμένα ενδιαφέροντα

φαγητά της κατσαρόλας με κολοκύθα. Στην Ικαρία, για παράδειγμα,

οι ντόπιοι μαγειρεύουν κομμάτια κολοκύθας με τομάτα και κρεμμύδια.

Στην Κρήτη, σε μια άλλη ιδιότυπη συνταγή η κολοκύθα βρίσκει

παρηγοριά δίπλα στο πανταχού παρόν χοντρό και το ξινόχοντρο με

σαλιγκάρια. Μακράν όμως, το πιο εξωτικό ελληνικό φαγητό με κολοκύθα,

επίσης από το νησί του Μίνωα, είναι αυτό που συνδυάζει κάστανα,

καυτερές και γλυκές πιπεριές, τα οποία σιγοβράζουν σε τέλεια αρμονία.

Γενικά, δεν είναι και λίγα τα φαγητά αυτά για ένα λαχανικό που έγινε

τόσο πρόσφατα γνωστό στην Μεσόγειο.



http://www.gourmed.gr/


Tips


Σε ένα καλά αεριζόμενο χώρο, και σε θερμοκρασία 10 έως 20 βαθμούς, η κολοκύθα

μπορεί να συντηρηθεί για πολλούς μήνες.